លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កំពុងលើកទឹកចិត្តដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍នៅតាមជនបទដើម្បីលើកកម្ពស់ផលិតផលទេសចរណ៍ ជំនាញជនបទ និងបង្កើតការងារ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នវិស័យនេះកំពុងរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។
ការអំពាវនាវរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានធ្វើឡើងនៅក្នុងទិវាទេសចរណ៍ពិភពលោកកាលពីម្សិលមិញក្រោមប្រធានបទទេសចរណ៍ និងការអភិវឌ្ឍជនបទ។
លោកថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលបានកត់សម្គាល់ថាជំងឺកូវីដ-១៩ បានផ្លាស់ប្តូរគំនិតទេសចរណ៍នៅក្នុងនោះប្រជាជនកំពុងទស្សនាសហគមន៍ និងតំបន់បរិស្ថានវិទ្យា ដែលមានមូលដ្ឋាននៅតាមជនបទបន្ថែមទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានបន្តថា ប្រទេសជាច្រើននៅលើពិភពលោកប្រឈមមុខនឹងការលំបាករបស់ប្រជាជនចាកចេញពីទីជនបទដើម្បីផ្លាស់ប្តូរទៅទីក្រុងនានាដែលបណ្តាលឱ្យកសិកម្មនិងសេដ្ឋកិច្ចគាំទ្រក្នុងស្រុកដទៃទៀតទទួលរងនូវកម្លាំងពលកម្ម និងកង្វះជំនាញ ការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍នៅតាមជនបទ នឹងរួមចំណែកកាត់បន្ថយការធ្វើចំណាកស្រុកនិងបង្កើតការងារបន្ថែមទៀត។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលសូមអរគុណដល់គ្រប់ភាគីទាំងអស់ដែលបានគាំទ្រក្រសួងទេសចរណ៍ក្នុងការលើកកម្ពស់ចលនាទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់ក្នុងកំឡុងពេលមានជំងឺរាតត្បាតនេះ។ ភ្ញៀវទេសចរជាង ១,៥ លាននាក់ទាំងជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលរស់នៅទីនេះបានមកទស្សនាទេសចរណ៍នៅទូទាំងប្រទេសក្នុងអំឡុងពេលចូលឆ្នាំថ្មីនិងចំណាយប្រាក់ចំនួន ១០០ លានដុល្លារ។
ដើម្បីឱ្យវិស័យទេសចរណ៍ក្លាយជាកត្តាជំរុញដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចនិងគាំទ្រដល់វិស័យផ្សេងៗទៀតនៅតំបន់ជនបទរដ្ឋាភិបាលអំពាវនាវឱ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធបង្កើនការអភិវឌ្ឍជំនាញនិងការអប់រំជាគន្លឹះក្នុងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ជនបទ។
លោក ហ៊ុន សែន បាននិយាយថា ទាំងនេះទាមទារឱ្យរដ្ឋឯកជននិងអ្នកពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍនិងបណ្តុះបណ្តាលសហគ្រិនភាពជំនាញ ជំនាញទេសចរណ៍ដល់ប្រជាជនក្នុងស្រុកដែលជាអ្នកផ្តល់សេវាកម្មទេសចរណ៍ផ្តោតលើការបង្កើតនិងផ្សព្វផ្សាយផលិតផលថ្មីៗនៅក្នុងបរិបទទេសចរណ៍ឌីជីថល។
អាជ្ញាធរត្រូវតែកំណត់វិស័យទេសចរណ៍ជាសសរស្តម្ភយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍជនបទដោយមានផែនការអភិវឌ្ឍន៍ជាក់លាក់ស្របតាសក្តានុពលនៃតំបន់នីមួយៗដោយមានការចូលរួមពីសហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងទម្រង់នៃភាពជាដៃគូសាធារណៈ ឯកជន ប្រជាជន និងភាពជាដៃគូ។
លោក ធួន ស៊ីណាន ប្រធានសមាគមទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក បាននិយាយថានេះគឺជាគំនិតនៃទេសចរណ៍អាស៊ីហើយបញ្ហានេះត្រូវបានលើកឡើងដោយវិស័យឯកជនដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មផលិតផលទេសចរណ៍។
លោកបានបន្តថា៖ «ក្នុងនាមជាអង្គការក្នុងវិស័យឯកជនយើងបានពិគ្រោះយោបល់ជាមួយរដ្ឋាភិបាលអំពីការធ្វើពិពិធកម្មផលិតផលក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ដែលយើងហៅថាទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ប៉ុន្តែវាមិនគ្រប់គ្រាន់ទេហើយអ្វីដែលនាយករដ្ឋមន្រ្តីលើកឡើងអាចសំដៅទៅលើកសិ – ទេសចរណ៍។ វាមិនត្រឹមតែជាអត្ថប្រយោជន៍ក្នុងការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ផ្តល់សក្តានុពលសម្រាប់ការលក់ផលិតផលកសិកម្មបង្កើនប្រាក់ចំណូលក្នុងស្រុកនិងការបង្កើតការងារបន្ថែមទៀតនៅតាមតំបន់ជនបទផងដែរ»។
ទោះយ៉ាងណា លោកថាកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតែជាបញ្ហាគួរឱ្យព្រួយបារម្ភសម្រាប់វិស័យកំពុងអភិវឌ្ឍនៅកម្ពុជា។
លោកបានបន្ថែមថា សម្រាប់ប្រជាជនក្នុងស្រុកវាមិនអីទេ ប៉ុន្តែដើម្បីទាក់ទាញជនបរទេសកាន់តែច្រើនហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់ត្រូវតែកែលម្អ” ។
ធនាគារពិភពលោកបាននិយាយនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនស្តីពីការអភិវឌ្ឍអេកូទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាថា យុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ធម្មជាតិរបស់ប្រទេសនេះមិនបានផ្តល់ការណែនាំទូលំទូលាយអំពីវាទេ។
របាយការណ៍បាននិយាយថា ការរៀបចំផែនការសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាក់ទងនឹងអេកូទេសចរណ៍ត្រូវតែធ្វើឡើងដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន និងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបរិស្ថាន។
របាយការណ៍បន្តដា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនមិនគ្រប់គ្រាន់ និងសេវាកម្មខ្សោយរារាំងការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ប្រកបដោយចីរភាព ពីព្រោះទិសដៅបន្ទាប់បន្សំជាច្រើនមិនអាចទាក់ទាញការវិនិយោគឯកជនលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសេវាកម្មប្រកបដោយគុណភាព។
យោងតាមក្រសួងទេសចរណ៍ វិស័យទេសចរណ៍របស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានឹងខាតបង់ប្រាក់ចំណូលចំនួន ៥ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០២០ ដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩ ។
វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជារកចំណូលបានប្រហែល ៦ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំពីការធ្វើដំណើរក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ នៅឆ្នាំ ២០១៩ ទេសចរណ៍ធម្មជាតិមានចំនួន ១៦ ភាគរយនៃចំនួនភ្ញៀវទេសចរសរុប។ ធនាគារពិភពលោកបាននិយាយថាចំនួននេះបានកើនឡើងទ្វេដងនៅចន្លោះឆ្នាំ ២០១៤ និងឆ្នាំ ២០១៩ ៕
ប្រែសម្រួលដោយ សៀវ គួយអ៊ី
