គម្រោងដែលផ្តល់មូលនិធិដោយប្រទេសជប៉ុន និងសម្របសម្រួលដោយកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក (Word Food Program-WFP) កំពុងផ្លាស់ប្តូរជីវិតនៅក្នុងសហគមន៍ដែលរងគ្រោះដោយសារការប្រែប្រួលនៃអាកាសធាតុ។
“នៅពេលដែលដំណាំរបស់ខ្ញុំពឹងផ្អែកលើទឹកភ្លៀង វាប្រៀបបានទៅនឹងការធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយអាកាសធាតុ។ ខ្ញុំបានខំអស់ពីសមត្ថភាព ប៉ុន្តែព្រះមិនបានបញ្ជូនទឹកមកទាន់ពេលទេ ហើយដំណាំខ្ញុំបានខូចអស់។ ប៉ុន្តែនៅពេលមានប្រឡាយទឹកគឺខុសគ្នាពីព្រោះប្រឡាយតែងតែមានទឹកជានិច្ច។ អ្វីដែលនៅសល់គឺអាស្រ័យលើការខិតខំរបស់យើង»។
នេះបើតាមសម្ដីរបស់កសិករ ឌឿ សុខ ប្រឡាយមួយបានសាងសង់ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ដែលជាផ្នែកនៃគម្រោងគាំទ្រដោយកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក នៅឃុំសំបួរ ក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ។
វាជាពេលវេលាថ្ងៃត្រង់ដែលព្រះអាទិត្យជះពន្លឺទៅលើវាលស្រែដែលលាតសន្ធឹងឆ្ងាយដាច់កន្ទុយភ្នែកដែលរំលេចដោយពណ៌មាស ប្រាក់ និងផ្កាឈូក។ កសិករ ឌឿ សុខ ឈរនៅមាត់ប្រឡាយ សម្លឹងមើលដីទំហំមួយហិកតារបស់គាត់ដោយក្តីស្រឡាញ់ ខណៈដែលគ្រាប់ស្រូវចាប់ផ្តើមចេញត្រួយផុសចេញពីផ្ទៃទឹក។
កសិកររូបនេះបាននិយាយថា“ខ្ញុំពិតជាសប្បាយចិត្តដែលបានឃើញដំណាំរបស់ខ្ញុំពណ៌បៃតង។ ខ្ញុំថែរក្សាដំណាំរបស់ខ្ញុំដូចជាខ្ញុំថែរក្សាកូនង៉ាអញ្ចឹងដែរ។ ដំណាំទាំងនេះងាយនឹងខូចខានៅពេលដែលវាទើបចាប់ផ្តើមដុះ។
ជាញឹកញាប់កាលពីអតីតកាល ដំណាំរបស់គាត់ក្រៀមស្វិតនៅពេលដែលមានទឹកមិនគ្រប់គ្រាន់ ឬត្រូវបានលិចលង់នៅពេលដែលមានទឹកច្រើនពេក។ គាត់បានបន្តទៀតថា ស្ថានភាពដូច្នេះ ធ្វើអោយខ្ញុំពិបាកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង។
ប្រឡាយប្រវែង ២,៣ គីឡូម៉ែត្រ ដែលឧបត្ថម្ភដោយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន មានសម្ថភាពស្រោចស្រពលើផ្ទៃដីស្រូវចំនួន ១៤៣ ហិកតា ដោយផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ១២៨ គ្រួសារ។
លោក ទួន ចិនមន្ត្រីនៅមូលដ្ឋាន បានពន្យល់ថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានបង្កឲ្យមានគ្រោះរាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់ជាបន្តបន្ទាប់ដែលមិនអាចដឹងទុកជាមុនបាន ដែលបង្កគ្រោះមហន្តរាយដល់កសិករដែលពឹងផ្អែកលើទឹកភ្លៀង ដែលត្រូវការជាចាំបាច់សម្រាប់ធ្វើស្រែចម្ការ។
ការដែលអាចបូមទឹកចេញពីប្រឡាយបានកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែករបស់ប្រជាកសិរលើទឹកភ្លៀង។ ជាលទ្ធផលទិន្នផលរបស់ពួកគេកើនច្រើនជាងទ្វេដង។ លោកបានបន្តថា៖ «ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លងមកនេះ ទោះបីមានគ្រោះរាំងស្ងួតក៏ដោយ ក៏យើងមានទឹកខ្លះដែរ។ ដំណាំមិនខូចខាតដូចលើកមុនទេ។ វាជាជោគជ័យមួយសម្រាប់យើង»។
បច្ចុប្បន្ន កសិករ ឌឿ សុខ អាចដាំស្រូវបានពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ មិនថារដូវណាទេ។ គាត់និយាយថា៖ «ឥឡូវនេះខ្ញុំមានហូបគ្រប់គ្រាន់ ហើយខ្ញុំមិនចាំបាច់ទិញអង្ករពីអ្នកដទៃទេ»។ ភរិយារបស់គាត់ឈ្មោះ ផាត់ ណូ រំលឹកពីគ្រាលំបាកនៅពេលមុនមានប្រឡាយទឹក៖ «លុយដែលយើងខ្ចីធ្វើស្រែចំការ ក្លាយជាបំណុលដែលយើងមិនអាចសងវិញ។ កូនប្រុសទាំងពីររបស់ខ្ញុំនិងប្តីខ្ញុំត្រូវទៅធ្វើការនៅភ្នំពេញដើម្បីរកប្រាក់ចិញ្ចឹមជីវិត»។
បច្ចុប្បន្ន គាត់លែងចាំបាច់ទៅទីក្រុងរកការងារទៀតហើយ។
ប្ដីប្រពន្ធនេះរស់នៅផ្ទះឈើតូចមួយមិនឆ្ងាយពីវាលស្រែប៉ុន្មាននោះទេ។ ដោយសារខ្យល់ព្យុះបានបក់បោកពីលើដំបូលស័ង្កសី ពួកគេមិនហ៊ានដេកនៅជាន់លើទៀតទេ ហើយសុខចិត្តរស់នៅក្រោមផ្ទះវិញ“អាកាសធាតុពេលនេះមិនដូចពីមុនទេ។ ភ្លៀង ខ្យល់ ផ្គរ រន្ទះ ប្រៀបដូចជាអាកាសធាតុដែលព្រះកំពុងតែខឹង» ។
ផលប៉ះពាល់កាន់តែខ្លាំងជាងមុន
ដោយវិស័យកសិកម្មមានចំនួន៣០ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់កម្ពុជា សកម្មភាពកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃព្រឹត្តិការណ៍អាកាសធាតុលើផលិតភាពកសិកម្មមានឥទ្ធិពលលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
នេះជាមូលហេតុដែល កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក(WFP)ធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិ និងមូលដ្ឋានក្នុងឃុំចំនួន១៦ ទូទាំងខេត្តចំនួន៤ ដើម្បីកសាងសមត្ថភាពមូលដ្ឋានក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគាំទ្រការវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលធន់នឹងអាកាសធាតុ។ កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោកលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងអាកាសធាតុក្នុងចំណោមមន្ត្រីសាធារណៈក្នុងតំបន់ និងកែលម្អចរាចរព័ត៌មាន អាកាសធាតុ និងរដូវកាលសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មដល់កសិករ។
លោក ម៉េង ចាន់ធឿន អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងអាកាសធាតុរបស់កម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជាបាននិយាយថា “យើងមានតួនាទីសម្របសម្រួល ប៉ុន្តែសហគមន៍ទៅវិញទេដែលជាអ្នកជ្រើសរើសគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធណាមួយដើម្បីអនុវត្ត តាមរយៈដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ដែលបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល”។
គម្រោងទាំងនោះត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងផែនការវិនិយោគ/អភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
នៅពេលដែលគម្រោងត្រូវបានអនុម័ត វិស្វករក្នុងស្រុកធ្វើការសិក្សាអំពីលទ្ធភាព រួមទាំងការពិនិត្យមើលបរិស្ថានផងដែរ។
នៅក្នុងឃុំសំបួរ សហគមន៍បានកំណត់អាទិភាពសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត និងការដឹកជញ្ជូន។ ដោយហេតុផលនេះ នៅពេលដែលប្រឡាយត្រូវបានសាងសង់ ភ្លឺស្រែត្រូវបានសាងសង់បន្ថែម ដូច្នេះវាអាចបម្រើជាផ្លូវបាន។
រៀងរាល់ព្រឹកព្រលឹមស្រាងៗ ពេលគាត់ជិះកង់តាមមាត់ប្រឡាយ ឌឿ សុខ បានឈប់ដើម្បីដាក់មងយយកត្រី។ក្នុងរដូវនៃឆ្នាំនេះ ការងារមួយរបស់គាត់គឺកាត់ស្មៅតាមបណ្តោយព្រំដីរបស់គាត់ ដើម្បីកុំឱ្យសត្វកណ្ដុរលាក់ខ្លួន ហើយធ្វើឱ្យខូចភ្លឺស្រែ ឬស៊ីស្មៅ។ គាត់និយាយថា៖ «ជីវិតគ្រួសារខ្ញុំអាស្រ័យលើវិស័យនេះ ហើយខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ធ្វើឱ្យប្រាកដថាអ្វីៗគឺប្រព្រឹត្តិទៅដោយរលូន»។
ពេលថ្ងៃលិច គាត់ត្រឡប់ទៅពិនិត្យមងម្ដងទៀត។ គាត់បាននិយាយថា៖ «តំបន់នេះសំបូរត្រី ហើយមានប្រភេទត្រីជាច្រើននៅក្នុងប្រឡាយនេះ»។ ចំណែកប្រពន្ធរបស់គាត់គឺមានភាពស្ទាត់ជំនាញក្នុងការធ្វើស្រការ ដកឆ្អឹងត្រី និងបានរៀបចំគ្រឿងប្រឡាក់ត្រី។ កសិករ ឌឿ សុខបាននិយាយថា “ថ្ងៃខ្លះខ្ញុំចាប់បានច្រើនលើសពីតម្រូវការ ដូច្នេះខ្ញុំបានលក់ត្រីទាំងនេះទៅអោយអ្នកជិតខាង”។ ប្រាក់ដែលបានមកពីលក់ត្រី គឺខ្ញុំយកទៅទិញគ្រឿងបរិភោគចាំបាច់ និងរបស់របរប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃផ្សេងទៀត។
ខណៈដែលប្ដីប្រពន្ធមួយគូនេះនៅតែពឹងលើលុយដែលកូនប្រុសធំទាំងពីរផ្ញើទៅផ្ទះដើម្បីទិញរបស់ប្រើប្រាស់ចាំបាច់ប្រចាំថ្ងៃ ការធ្វើស្រែបានពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយចាប់ត្រីក្នុងប្រឡាយបានផ្លាស់ប្ដូរជីវិតរបស់ពួកគេ។
ឌឿ សុខ បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនខ្លាចការងារលំបាកទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំខ្លាចភាពមិនច្បាស់លាស់។ នៅពេលដែលមានប្រឡាយទឹក យើងអាចទស្សន៍ទាយបានថាយើងផលិតបានប៉ុន្មានហើយសមនឹងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងដែរឬទេ។ ខ្ញុំជឿជាក់លើការខិតខំរបស់ខ្ញុំ។ ពេលខ្ញុំខិតខំប្រឹងប្រែង ខ្ញុំទទួលបានលទ្ធផលល្អជាងមុន»។
WFP
